درقبال وظایف مصرح درقانون برای مدیریت شهری که دربرگیرنده حقوق شهروندی نیزمیباشد،متقابلآشهروندان در ارتباط با شهر و مدیریت شهری دارای وظایف و تکالیفی هستند که عمل به این وظایف و تکالیف در ارتباط دو سویه با حقوق آنها از مدیریت شهری باعث ارتقاء فضیلت جامعه شهری، تأمین سعادت و ایمنی شهری می گردد.
بطور کلی وظایف شهروندان را میتوان در چند مورد زیر خلاصه نمود :
۱- آشنائی با حق و حقوق خویش در جامعه شهری.
۲- آشنائی باوظایف و تکالیف مدیریت شهری و توانائیها و محدودیتهای مدیریت شهری در اداره شهر و هماهنگ ساختن سطح توقعات خویش با این وظایف و امکانات.
۳- پس از آشنائی با دو مقوله فوق هر شهروند باید برای احقاق حق خویش و بالطبع بهبود وضعیت جامعه شهری خود اقدام نموده و مدیریت شهری را وادار به انجام وظیفه و اعاده حق شهروندی خویش نماید.
۴- سعی وتلاش برای مشارکت در اداره شهر.
۵- افزایش حس تعلق خاطر خود به محله و شهر محل سکونت خویش.
۶- تشویق و ترغیب همشهریان خود به مشارکت در امور شهر.
با لحاظ وظایف کلی فوق الذکر ، وظایف شهروندان در قبال محله و شهر محل سکونت خویش را میتوان بصورت جزئی تر بیان نمود. عمده این وظایف که بشرح ذیل بدانها اشاره گردیده است ، وظایفی هستند که از مواد مصرح در قانون شهرداریها (فصل مربوط به وظایف شهرداری) مستفاد گردیده است :
۱- تلاش در حفظ نظافت و سلامت معابر و مجاری آبهای سطح شهر.
۲- پرهیز از اشغال پیاده روها و معابر و ایجاد سد معبر.
۳- خودداری از تخلیه نخاله ساختمانی و زباله ها در اماکن غیر مجاز.
۴- تشریک مساعی با مدیریت شهری در حفظ و ارتقاء سطح بهداشت عمومی جامعه.
۵- مشارکت در جلوگیری از رواج پدیده مذموم تکدی گری در سطح شهر.
۶- مشارکت و همکاری با مدیریت شهری در ایجاد و گسترش مراکز فرهنگی و ارتقاء سطح فرهنگ عمومی جامعه.
۷- تلاش برای رفع خطر از بناها و دیوارهای خصوصی شکسته و خطرناک واقع در معابر و اماکن عمومی.
۸- پرهیز از گذاشتن هر نوع اشیاء در بالکن و ایئانهای مشرف و مجاور به معابر عمومی.
۹- خودداری از نصب دودکشهای ساختمانها که به نوعی باعث زحمت و خسارت ساکنین شهر می گردد.
۱۰- پرهیز ازایجاد و تأسیس کلیه اماکنی که به نحوی ازانحاء موجب بروز مزاحمت برای ساکنین و یا مخالف اصول بهداشت عمومی شهر می باشد.
۱۱- همکاری با مدیریت شهری درنگهداری و مراقبت و یاری رسانی به اطفال بی بضاعت و سر راهی.
۱۲- خودداری از نصب تابلوهای آگهیها در محلهای غیرمجاز و بطور کلی پرهیز از هر گونه اقدامی که باعث کاهش نظافت و زیبائی شهر و نیز آسیب رسانی به منظر شهری میگردد.
۱۳- عدم توقع از مدیریت شهری برای خدمات رسانی دراماکن خارج از محدوده مصوب و قانونی شهر و جلوگیری از ایجاد چنین توقعی بین ساکنین این گونه محلات و سایر همشهریان.
۱۴- کوشش در عمل و رعایت مقررات مصوبی که به منظور انتظام بخشی به زندگی شهری وضع شده است و جلوگیری از قانون شکنی همشهریان و آگاهی بخشی به آنان برای رعایت مقررات شهری.